طبقه بندی اجناس در انبار

نگهداری و حفاظت اجناس و کالاها انبار کردن

پس از دریافت یا تحویل کالاها یا اجناس و صدور رسید انبار نوبت  مرحلی است که در آن طبق اصول و روال خاصی ، انواع کالاها و اجناس از هم جدا شده هر کدام پس از تفکیک به طبقه و گروه و تعیین کد کالا بنا به نظم و ترتیبی که در یک سیستم صحیح انبارداری در محل خود قرار داده می شود.

این اصول عبارت است از:
تعیین محل قرار دادن کالاانبار- قفسه-طبقه-ردیف
چیدن و انبارکردن کالا
تهیه کارت شناسایی کالا و نصب آن بر روی اجناس
نگهداری یا حفاظت کالا در انبار

برای بهتر روشن شدن موارد فوق ، هر یک از این اصول مورد بحث و بررسی قرار می گیرد.

   تعیین محل قرار دادن کالا
این امکان وجود دارد که اجناس مشابه در یک شرکت قابلیت جایگزینی دیگر را داشته باشند،

 بنابراین ، انباردار می بایست در خصوص تعیین محل مناسب برای استقرار این نوع اقلام به گونه ای عمل کند که ارتباط این نوع اجناس با دیگر برقرار شود تا در صورت نیاز به هر یک از آن ها دسترسی به کالای مورد نظر مقدور باشد.

 لذا انباردار باید تشابه در مصرف را مدنظر قرار دهد و سعی کند اقلامی که با یکدیگر مصرف می شوند را در کنار هم یا نزدیک به هم قرار دهد؛ این عمل انباردار باعث کوتاهی مسافت ، کاهش خستگی ، تسهیل در دسترسی به موقع و فراهم سازی کالا در پاسخگویی به درخواست ها می گردد.

محل و موقعیت و شکل ظاهری و نوع ساختمان انبار
از جمله عواملی که محل قرار دادن کالا در انبار را تحت تاثیر قرار می دهد ، محل و موقعیت ساختمان، ظرفیت مفید و قابل استفاده ، وجود ستون های داخل، محل درهای ورودی و خروجی ، تهویه و نورگیری و شکل ظاهری ، ارتفاع و ابعاد مختلف انبار و ... است که در تعیین محل قرار دادن کالا اثر دارد.

امکانات و تجهیزات انبار
یکی دیگر از عواملی که برای تعیین محل قرار دادن کالا موثر است امکانات و تجهیزات موجود در انبار است.

این تجهیزات شامل وسایل حمل و نقل داخل انبار از قبیل لیفتراک ، چرخ دستی،جرثقیل و سایر تجهیزانت انبار،شامل وسایل توزین ، نردبان ، چهارپایه و وسایل مورد نیاز برای نگهداری کالا از قبیل پالت ، انواع ظروف ، انواع قفسه و غیره می باشد

خصوصیات فیزیکی کالا
خصوصیات فیزیکی کالا ، یکی دیگر از عواملی است که در تعیین محل قرار دادن آن در انبار تاثیر دارد.این خصوصیات شامل وزن(اقلام سنگین و سبک) ، نوع بسته بندی مانند کیسه ، کارتن ، عدل، جعبه ، بشکه ، قوطی ، صندوق و یا به صورت فله است که ابعاد و شکل ظاهری آن ها را تشکیل می دهد.
خصوصیات کیفی کالا
این خصوصیات شامل کالای فاسدشدنی ، سریع الاشتعال بودن ، قابل انفجار ، سمی بودن و دیگر خصوصیات کیفی است که باعث می گردد در تعیین محل قرار دادن کالا تاثیر بسزایی داشته باشند.لذل پس از تعیین محل قرار دادن کالا در انبار ، نسبت به تعیین قفسه ، طبقه و ردیف برای استقرار کالا اقدام می شود

.

نقشه جانمایی (Lay out) آدرس دهی اقلام انبار

نقشه جانمایی (Lay out)  آدرس دهی اقلام انبار:

یکی از مهم ترین روش های مدیریت انبار، استفاده از نقشه جانمایی انبار است، که ابتدا بصورت یک نقشه ترسیم و سپس بصورت یک بانک اطلاعاتی از موقعیت مکانی (Location) تمامی کالاها در سطح انبار و محدوده ها (محدوده انبارش، فضای اداری، فضاهای دسترسی، محدوده تجهیزات و...) پیاده سازی می شود،

 جانمایی با محدوده بندی مکانی فضای انبار به محدوده هایی از فضاهای کلی و ادامه آن به محدوده بندی جزئی تر (معمولا بر اساس مشخصات فنی  و ذاتی کالای هر محدوده)

 شروع و به هر فضا یک نام یا کد (حرفی یا عددی و یا ترکیبی)  اختصاص می یابد و قفسه ها و قسمت های چیدمان موجود در هر محدوده مشخص و به آن کد اختصاص می یابد و همین روش با جداسازی طبقات قفسه ها و نام گذاری با یک کد ادامه می یابد (

آدرس یک کالا بصورت یک سریال از پشت سر هم قرار دادن این کدکذاری و نام گذاری ها از محدوده های کلی به محدوده های جرئی تر (تا طبقات قفسه ها) مشخص شده و برای هر کالا آدرس در بانک اطلاعاتی ثبت می شود) با استخراج یک کالا و آدرس آن در بانک اطلاعاتی می توان محل فیزیکی  کالا را در سطح انبار پیدا نمود.

فضای اداری، محل استقرار تجهیزات، قرنطینه، محل استقرار اقلام نامنطبق، محدوده های دسترسی، فضای اختصاصی جهت ورودی  و خروجی کالا و ... نیز در نقشه جانمایی مشخص شده و در نهایت آدرس مکانی هر قلم کالا بصورت بانک اطلاعاتی ثبت می شود.
تمامی فضاهای تعریف شده در نقشه جانمایی، در کف زمین سالن انبار به صورت محدوده بندی با رنگ و برچسب گذاری برای هر محدوده، مشخص می گردد.
روش نام گذاری و برچسب گذاری با اختصاص یک کد عددی یا اختصاص کد حروف الفبایی و یا اختصاص کد ترکیبی (حروف و عدد) انجام می گیرد.
جانمایی در انبار باید به گونه ای باشد که حمل و نقل مواد در انبار و ارزش افزوده استفاده از فضای انبار را بهینه نماید.

در صورتی که انبار از یک سیستم مکانیزه انبارداری مناسب بهره ببرد،

حتی قادر خواهد بود تا یک نوع کالا را در داخل انبار، در چندین آدرس مجزا انبارش نماید،

 اما لازم است شماره ردیابی کالا  را نیز همزمان با آدرس کالا و البته تعداد کالا در آن آدرس، در سیستم وارد نماید

و در نهایت با رعایت FIFOاز انبار خارج شوند.

ویژگی فیزیکی انبار

اصول ایمنی در انبارها
رعایت اصول ایمنی در انبارهای امدادی یکی ازوظایف انبارداران و تمامی دست‌اندرکاران انبارهای امدادی می‌باشد.

با عنایت به اینکه انبارهای امدادی محل ذخیره مواد و اقلام و تجهیزات امدادی بوده و در زمان حادثه و سوانح باید آمادگی لازم را در هماهنگی و پاسخگویی به حادثه همانند تمامی اجزاء و زیرسیستم‌های مدیریت بحران را داشته باشد.

لذا در راستای نگهداری و ایمنی انبار، مدیریت بحران هزینه‌های بسیار سنگین را متقبل شده است.

اما علی‌رغم تمامی تلاش و کوشش و هزینه‌هایی که جهت ایمنی در انبارهای امدادی صرف می‌شود هر ساله مقداری از اقلام و کالاهای امدادی به علت عواملی همچون آتش‌سوزی- انفجار- سرقت- از بین می‌رود.

به همین جهت ایجاد فضای مناسب و بی‌خطر جهت نگهداری کالا و اقلام امدادی توجه به موارد ذیل ضروری است (عوامل دخیل در ایمنی انبارها) :

-محل احداث و چگونگی طراحی انبارها

- راههای دستیابی و دسترسی به انبارها

-  تجهیزات و وسایل مورد نیاز در انبارها

- چگونگی استفاده از امکانات و تأسیسات آب و برق، گاز در انبارها

- چگونگی چیدمان و بارچینی و نگهداری مواد در انبارها

- چگونگی شرایط و خصوصیات و انجام کار کارکنان شاغل در انبارها

ورود و خروج کالا در انبار داری نوین

مدیریت ورود و خروج کالا

با توجه به استفاده از دستگاه های پیشرفته جهت تولید و هم چنین خواندن بارکدهای اختصاص داده شده به هر کالا، تمامی ثبت های مربوط به ورود و یا خروج به صورت سیستماتیک و مکانیزه انجام پذیر می باشد. دستگاه هایی نظیر pocket pc و یا اسکنر بدون نیاز به تخصصی خاص جهت کاربری، افزایش سرعت،کاهش خطا و البته دقت بسیار زیاد را در عمل منجر می شوند. کاهش نقش نیروی انسانی و هم چنین تقلیل درگیری زمان اپراتور جهت ورود دستی اطلاعات از جمله دستاوردهای دیگر استفاده از این تکنولوژی در صنعت می باشد.

 
• سیستم جانمایی(Location)

بهره گیری از سیستم جانمایی(Location) یکی از مزایای مهم استفاده از تکنولوژی بارکد در انبارها می باشد. پس از آن که هر کالا و  یا محصول بارکد مخصوص به خود را دریافت نمود باید در انبار(تمامی انواع انبار) نیز در جای مناسب و تعیین شده ای قرار بگیرد. این امکان وجود خواهد داشت که به محض اسکن نمودن لیبل بارکد هر کالا مکان قرارگیری آن کالا مشخص و به عنوان یکی از سوابق آن کالا در سیستم ثبت گردد.تجهیزات

ترمینالهای  دستی قابل حمل انبارداری و ثبت کالا پایا سافت

تجهیزات دستی قابل حمل دارای حسگرهای بارکد خوان . به منظور جمع آوری داده‌های کالاها و محصولات خطوط تولید و انبار و ارتباطات محصولات بمنظور پردازش تراکنش طراحی شده است.این تجهیزات قابلیت ذخیره سازی و یکپارچه سازی اطلاعات محصولات در پایگاه داده پایاسافت را دارا می باشند.

انبارداری مدرن - 1

با توجه به بهره گیری از فن آوری بارکدینگ کالا ، سیستم انبار به صورت سریالی کنترل و مکانیزه می گردد به گونه ای که هر قلم از کالاها در ابتدای ورودبه انبار پس از تخصیص یک سریال منحصربفرد در قالب بارکد، توسط دستگاه الکترونیکی بارکدخوان قرائت شده و وارد سیستم می گردد. در نتیجه سیستم مکانیزه انبار به محض ورود این اقلام، آن ها را به موجودی انبار اضافه می نماید. در صورت ایجاد یک سیستم قفسه بندی مناسب می توان از خدمات آدرس دهی اتوماتیک و جایگذاری مکانیزه کالا، که از قابلیت های این سیستم می باشد استفاده نمود. جهت خروج کالا از انبار نیز لازم است تا منطبق بر سفارش درج شده، انباردار کد کالای مربوطه را قرائت نماید تا سیستم نسبت به تنظیم حواله و چاپ اسناد لازم اقدام نماید.

سیستم جامع مکانیزاسیون عملیات انبار با حذف عملیات دستی و سرعت بخشیدن به امور انبارداری موجب ایجاد صحت بیشتر در اطلاعات مربوط به کالاهای ورودی به انبار می گردد و هم چنین امکان مغایرت در موجودی انبار، مفقود شدن کالا و خطا در ثبت تقریبا به صفر می رسد.

معماری:از دو مدل توسعه model-driven development و model-view-controller معماری مبتنی بر جاوا برای ادغام با دیگر برنامه ها و با یک رابط کاربری ساده گسترش آن را بسیار آسان نموده است.

از آنجا که یکی از مهمترین اهداف این محصول استاندارد سازی در این محصول با محصولات دیگر شرکتها بوده است، می‌توان آن را با دیگر برنامه های کاربردی موجود در بازار مانند فروشگاه اینترنتی ، پورتالها ، نرم‌افزار های مالی ، اداری ، تولید و دیگر نرم‌افزار های ERP ، بصورت سفارشی یکپارچه و مجتمع سازی نمود.

• موجودی انبار

با استفاده از سیستم های مدیریت اطلاعات که با فن آوری بارکد عملیاتی می گردند می توان حجم وسیعی از اطلاعات موجودی انبار را ثبت نمود.انبارها شامل تمامی انواع انبار مانند انبارمواد اولیه،انبار قطعات یدکی، انبار محصول و ... می باشد. به دلیل ثبت در لحظه توسط دستگاه های POCKET PC ، آمار موجودی به صورت دقیق،بروز و بدون خطا قابل گزارش گیری خواهد بود.

• استفاده از فناوری RFID در انبار

RFID یکی دیگر از فن آوری های قابل استفاده در جهت ردیابی و شناسایی اشیاء و یا اشخاص می باشد. به کمک این تکنولوژی می توان اقلام موجود در انبار(مواد اولیه،قطعات،محصول و ...) را توسط تگ (برچسب) الصاق شده بر روی هر کالا ردیابی نمود. تگ ها حاوی داده های گوناگونی از کالاهای انبار هستند که به صورت بیسیم با گیرنده ها ارتباط برقرار کرده و اطلاعات را رد و بدل می نمایند.

• استفاده از فناوری بارکد در انبار

یکی از بخش های مهم بکارگیری فن آوری بارکد در صنعت بخش انبار می باشد. بارکد که همان میله های عمودی تیره رنگ بر روی زمینه ای روشن می باشد، می تواند تا 128 کیلوبایت اطلاعات را در خود جای دهد. به دلیل منحصربفرد بودن شماره سریال هر بارکد ، انبار (مواد اولیه،قطعات،محصول و ...)مبتنی بر فن آوری بارکد انباری سریالی خواهد بود. به این معنی که تمامی کالاهای بارکددار حتی با توجه به همسان بودن مشخصات از هرنظر، هر کدام دارای سوابق جداگانه در انبار سریالی مبتنی بر بارکد خواهند بود. این امر در عمل به آگاهی از ریز اطلاعات انبار ، چه در ورود و یا خروج و چه در بحث انبارگردانی ها و اخذ گزارشات دقیق موجودی کمک می نماید.